Wbrew pozorom to bardzo praktyczna wiedza. Fazy snu u koni są podobne jak u człowieka i tak samo jak w naszym przypadku brak którejś z nich może skutkować niewyspaniem i problemami zdrowotnymi.
Fazy snu u koni
Sen konia, podobnie jak człowieka, dzieli się na dwie fazy: sen wolnofalowy i sen fazy REM.
Sen wolnofalowy stanowi około 80% całego snu. Jest to tzw. sen mózgu. W tej fazie praca mózgu jest spowolniona. Następuje także obniżenie tempa metabolizmu i ciśnienia krwi, zwolnienie oddechów i rytmu serca – organizm odpoczywa. Pewne procesy jednak, jak np. gojenie się ran, zachodzą szybciej w czasie snu wolnofalowego. Konie śpią snem wolnofalowym stojąc lub leżąc w pozycji tzw. mostkowej, czyli leżąc na mostku.
Przeciwieństwem snu wolnofalowego jest sen fazy REM. W tym czasie występuje bardzo intensywna praca mózgu. Zachodzą procesy konsolidacji i tworzenia się map pamięciowych, co ma zasadniczy wpływ na zapamiętywanie i uczenie się. Mózg intensywnie przerabia i utrwala informacje, które koń otrzymał danego dnia, dlatego zwykle, gdy koń między jednym treningiem a drugim ma szansę spać snem fazy REM, w czasie następnego treningu pracuje dużo lepiej i od razu wykonuje dane ćwiczenie poprawnie.
Kluczową jest informacja, że sen fazy REM może odbywać się wyłączenie w pozycji leżącej, gdy koń leży płasko na boku z wyprostowanymi kończynami. W czasie fazy REM rozluźnione są mięśnie szyi i grzbietu, dlatego w tym czasie nie może on przyjąć innej pozycji niż leżenie na boku.
Konie śpią w fazie REM najczęściej koło południa, najcieplejszej porze dnia, gdy jest najlepsza widoczność, co zwiększa ich poczucie bezpieczeństwa. Najchętniej kładą się na suchym, miękkim podłożu.
Jest to możliwie tylko wtedy, gdy przebywają w grupie, wśród osobników, do których mają zaufanie, bo wtedy dzielą się obowiązkami na zmianę. Zwykle jeden czy dwa osobniki czuwają, a pozostałe konie śpią. Aby spać snem fazy REM koń musi czuć się bezpiecznie, bo tylko wtedy zdecyduje się na położenie płasko na boku. W nocy, gdy jest zimno i słaba widoczność, konie nie kładą się, tylko cały czas poruszają, ponieważ poprzez ruch utrzymują odpowiednią temperaturę ciała.
lek. wet. Jolanta Łapińska
