Dolegliwości kardiologiczne uważane są za trzecią w kolejności najczęstszą przyczynę słabej wydolności koni. Niewydolność serca u koni szczególnie często uwidacznia się w przypadku wierzchowców sportowych, u których regularnie zwiększa się obciążenie treningowe. Gorsze wyniki, spadek formy mogą świadczyć o problemach na tle układu krążenia.
Niewydolność serca u koni
Skąd się bierze, na czym polega i jak się objawia niewydolność serca u koni? To jednostka chorobowa, polegająca na niedostatecznym zaopatrywaniu tkanek obwodowych z tlen i substancje odżywcze. Może mieć różne przyczyny. Po pierwsze, może być skutkiem wielu chorób samego mięśnia sercowego, jak np. zapalenia mięśnia sercowego, zaburzenia rytmu, zawału. Przyczyną mogą być też choroby zastawek serca, osierdzia, wady genetyczne, wstrząs, a także przewlekłe choroby dróg oddechowych.
Niewydolność serca u koni możemy opisać jako skompensowaną lub zdekompensowaną. W przypadku niewydolności skompensowanej pomimo choroby organizm jest w stanie zapewnić dostateczne krążenie krwi i zaopatrywanie w tlen oraz substancje odżywcze. W takim przypadku, opiekun konia może nie zauważyć żadnych niepokojących objawów poza zmniejszoną tolerancją wysiłkową. Podczas badania klinicznego w spoczynku zwykle nie odnotowuje się przyspieszenia akcji serca, natomiast po przeprowadzeniu próby wysiłkowej stwierdza się wydłużenie czasu powrotu do wartości wyjściowych. Żeby zapewnić prawidłowe krążenie, chore serce musi pracować nieekonomicznie, co znowu prowadzi do jego przerostu. Ten typ niewydolności jest bardzo niebezpieczny ze względu na zdarzające się omdlenia, co podczas użytkowania pod siodłem może mieć tragiczne skutki.
Serca koni wyścigowych poddawane są bardzo dużym obciążeniom /fot. Dietmar Meinert/pixelio.de
Zdekompensowana niewydolność serca to stan, w którym serce nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego przepływu krwi przez tkanki obwodowe. To zaś skutkuje wystąpieniem obrzęku płuc, gromadzeniem się płynu w jamie klatki piersiowej, jamie brzusznej, powiększeniem wątroby. Pojawiają się wyraźnie widoczne objawy nietolerancji na wysiłek, polegiwanie, osowiałość, wychudzenie, a także w wyniku zastoju krwi – obrzęki nóg, podbrzusza, przedpiersia. Wstępną diagnozę stawia się na podstawie powyższych objawów i badania klinicznego – osłuchiwania serca, próby wysiłkowej. Pewne rozpoznanie można postawić na podstawie badania echokardiograficznego. Jeżeli w czasie osłuchiwania serca stwierdzimy niemiarowość lub szmery, trzeba wykonać badanie EKG.
Czy możliwe jest wyleczenie?
Niewydolność serca u koni rzadko udaje się w pełni wyleczyć, więc najczęściej stosuje się leczenie paliatywne. Choremu koniowi należy ograniczyć wysiłek fizyczny. W przypadku ostrej niewydolności serca zwierzę powinno być izolowane w oddzielnym spokojnym boksie. W przewlekłej niewydolności trzeba zapewnić dostęp świeżego powietrza. Obciążenie serca zwiększa również wysoka temperatura w stajni, otłuszczenie, krycie i wysiłek fizyczny. Rodzaj stosowanej terapii zależy od rodzaju choroby podstawowej, i musi być indywidualnie dobrany do konkretnego pacjenta przez lekarza hipiatrię.
Tekst: lek. wet. Patrycja Kaniewski
