Według autorów najnowszych badań nie zaleca się słomy, jako ściółki oraz karmienia suchym sianem koni sportowych. Obydwa powszechnie stosowane materiały były istotnymi czynnikami ryzyka zapalenia dolnych dróg oddechowych (IAD) u koni. Także zwiększały ryzyko wystąpienia czynników grzybiczych w drogach oddechowych koni.
Czy siano i słoma mogą być szkodliwe? Naukowcy sprawdzają ich wpływ na układ oddechowy koni sportowych
Julie Dauvillier, Fe ter Woort i Emmanuelle van Erck‐Westergren razem z Equine Sports Medicine Practice w Waterloo opisali swoje badania na łamach Journal of Veterinary Internal Medicine. Grzyby przyczyniają się do odpowiedzi zapalnej płuc u koni z RAO, oraz do niektórych postaci astmy u ludzi.
Zespół zebrał się w celu oceny częstości występowania grzybów w próbkach oddechowych koni z rozpoznanym IAD, opisuje objawy kliniczne związane z grzybami w próbkach oddechowych i ocenia czynniki ryzyka związane z tym schorzeniem.
W badaniu wzięło udział 731 koni. U koni aktywnych w sporcie, rekreacji weryfikowano choroby układu oddechowego, obniżenie wydajności, poddawano rutynowym badaniom klinicznym.
Naukowcy zebrali dane kliniczne, obserwowali warunki środowiskowe i przeprowadzili płukanie tchawicy i płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe. Próbki badano pod mikroskopem pod kątem oznak problemów i występowania grzybów i bakterii z próbek tchawicy.
Jakie były wyniki badania?
Pozytywne wyniki grzybicze uzyskano u 55% (402/731) koni. IAD dwukrotnie częściej występowało u koni, które miały pozytywny wynik testu. Ryzyko zdiagnozowania IAD i prawdopodobieństwa występowania grzybów było wyższe, gdy konie miały ścielone słomą lub karmione były suchym sianem.
Konie karmione suchym sianem okazały się 2,6 razy bardziej narażone na obecność elementów grzybów w swoich próbkach. Konie karmione parzonym sianem miały o 65% mniejsze szanse na zdiagnozowanie IAD.
Charakterystyczne objawy kliniczne układu oddechowego związane z obecnością grzybów obejmowały kaszel, duszność lub wyciek z nosa.
Konie stojące na co dzień na wiórach drewna miały o 40% mniejsze prawdopodobieństwo obecności elementów grzybów w badaniach. Także o 30% mniejsze ryzyko rozpoznania IAD w porównaniu z końmi na innych typach ściółek.
Najczęściej izolowanymi grzybami były: Penicillium (53%), Aspergillus (34%), Rhizomucor (5%) i Candida (5%). Penicillium i Aspergillus to unoszące się w powietrzu i powszechne, klasycznie występujące w stajennym powietrzu. Aspergillus jest najczęściej izolowanym grzybem występującym w sianie.
Jakie wynikają z nich wnioski?
“Nasze badania wykazują, że elementy grzybów są powszechnie obecne w końskich drogach oddechowych. A konie wdychające aerozolowe cząstki grzybów są znacznie bardziej narażone na występowanie IAD” – podsumowali naukowcy. Odkrycia, jak powiedzieli, wskazują na rolę, jaką aerozolowe elementy grzybicze odegrały w IAD.
„Grzyby mogą być uczulające, zakaźne, toksyczne lub mogą być dowolną kombinacją powyższych i ich rola w IAD wymaga dalszych badań” – dodają
“Chociaż grzyby niekoniecznie są główną przyczyną IAD, możliwe jest, że deficyty odporności mogą zmienić zdolność koni do reagowania na infekcje.”
Stwierdzili, że wysoka częstotliwość cząstek grzybów w drogach oddechowych koni podniosła kwestię bezpieczeństwa stosowania kortykosteroidów jako unikalnego leczenia zapalenia dolnych dróg oddechowych i ryzyka wzrostu grzybów poprzez obniżenie odpowiedzi immunologicznej w drogach oddechowych.
Badacze nie stwierdzili związku między pozytywną kulturą bakteryjną w popłuczynach tchawicy a obecnością IAD.
“W naszych badaniach słoma i karmienie suchym sianem stanowiły znaczące czynniki ryzyka dla IAD i obecności grzybów w końskich drogach oddechowych. Ich stosowania nie można polecać koniom wyczynowym. Zarodniki grzybów naturalnie zanieczyszczają siano i słomę podczas zbiorów.
“Przechowywanie siana i słomy może również prowadzić do wykładniczego wzrostu proliferacji (mnożenia się) grzybów w partiach.”
Stopień zanieczyszczenia i rozprzestrzeniania się jest bezpośrednio związany z praktykami zbioru, początkowymi poziomami zanieczyszczenia gleby, a także warunkami przechowywania.
“Wióry drzewne zmniejszyły ryzyko IAD i wykrycia cząstek grzybów w drogach oddechowych. Ten rodzaj ściółki wydaje się odpowiednim rozwiązaniem dla utrzymania zdrowia układu oddechowego koni.
“Wykorzystanie wysokotemperaturowego parowania miało również znacząco ochronny wpływ na rozwój IAD i zanieczyszczenie dróg oddechowych cząsteczkami grzybowymi w naszym badaniu.
“Interesujące jest, że moczenie siana, które często jest zalecane jako środek ochronny dla koni z zapaleniem dróg oddechowych, nie zmniejszyło istotnie ryzyka IAD ani ryzyka występowania grzybów w drogach oddechowych. Podobnie, użycie sianokiszonki nie zmniejszyło ryzyka IAD w naszym badaniu.” – dodają naukowcy.
Źródło: Fungi in respiratory samples of horses with inflammatory airway disease, Julie Dauvillier, Fe ter Woort and Emmanuelle van Erck‐Westergren, Journal of Veterinary Internal Medicine, December 21, 2018; https://doi.org/10.1111/jvim.15397