Przetrenowanie konia jest groźne! Nie ryzykuj! Pamiętaj, że więcej czasu przeznaczonego na treningi to nie tylko szansa rozwoju, to także ryzyko kontuzji i choroby! Dowiedz się czym jest przetrenowanie konia.
Czym jest przetrenowanie konia?
Przez zespół przetrenowania rozumiemy zmniejszenie zdolności wysiłkowych spowodowanych zbyt intensywnym i źle dobranym treningiem. Sama nazwa sugeruje, że główną przyczyną tego problemu jest zbyt duże obciążenie treningiem. Zagadnienie to jest o tyle skomplikowane, że przyczyna jest dosyć jasno zdefiniowana, czego nie da się już powiedzieć o objawach oraz skutkach.
Rodzaje przetrenowania konia:
Przetrenowanie to nie tylko zwykłe zmęczenie, objawiające się przeciążeniem mięśni, które bezpośrednio wpływają na funkcjonowanie aparatu ruchu i zdolności motoryczne konia, czyli jakość jego chodów i chęć do pracy. Przetrenowaniu może ulec również układ nerwowy. Objawy ze strony współczulnej (odpowiedzialnej za pobudzenie) cechują się wzrostem pobudliwości, wzrostem rytmu serca w spoczynku, wzrostem ciśnienia tętniczego, powolnym spadkiem powysiłkowej restytucji tętna, czyli różnicy między tętnem, które osiągane jest w momencie największego wysiłku, a tym, które pojawia się po okresie odpoczynku. Całkowitym przeciwieństwem są objawy ze strony układu przywspółczulnego – kojarzą się one nam z zahamowaniem procesów metabolicznych, a symptomy są wysoce niespecyficzne – apatia, obniżenie spoczynkowej częstotliwości rytmu serca, niski ciśnienie tętnicze i szybka powysiłkowa restytucja tętna.
Kolejnym rodzajem przemęczenia jest przemęczenie ośrodkowe – dotyczy procesów zachodzących w samym mózgu. Jest wywoływane przez szereg czynników, między innymi spadek poziomu glukozy, silny ból, zaburzenia hormonalne czy choroby układu oddechowego cechujące się dusznością, takie jak RAO czy zespół Rorera.
Najczęściej jednak spotykamy się z przemęczeniem samych mięśni. Pomimo prawidłowych bodźców generowanych przez układ nerwowy mięśnie nie są w stanie odpowiedzieć prawidłową reakcją. Skutkiem może być ból i sztywność mięśni, co objawia się spadkiem jakości ruchu konia. Dodatkowo do upośledzenia pracy mięśni może przyczyniać się zaburzona gospodarka wapnia w organizmie i oraz zaburzenia w poziomie elektrolitów.
Myśląc o treningu w konia nie możemy skupić się wyłącznie na pracy mięśni. Za kondycję naszych wierzchowców odpowiada głównie prawidłowy rozwój i adaptacja do treningu układu oddechowego i sercowo-naczyniowego. To one dostarczają mięśniom najważniejszych substratów potrzebnych do ich pracy.
Jak nie przeoczyć przetrenowania?
Większość objawów przemęczenia jest niespecyficzna i mało charakterystyczna. Jednakże dobry jeździec, posiadający właściwy kontakt ze swoim wierzchowcem powinien je rozpoznać. Pierwszą oznaką, która może wskazywać na przetrenowanie, jest spadek apetytu. Jeżeli koń niedojada, czyli zostawia paszę w żłobie, to od razu powinna nam się zapalić czerwona lampka. Przyczyny takiej sytuacji mogą być inne (np. problem z zębami), ale zawsze należy zastanowić się czy właśnie nie przemęczenie jest przyczyną spadku apetytu u konia.
Kolejne elementy mogące sugerować problem przetrenowania to zmniejszenie wydajności chodu, sztywność mięśni, spadek wydolności oddechowej czy też zwyczajna niechęć do współpracy. Również nadmierna nerwowość może sugerować zbyt duże obciążenie wysiłkiem.
Tekst: Lek. wet. Anna Jaśkiewicz