Według naukowców wolno pasące się koniki polskie na starych drzewostanach leśnych w północno-wschodniej Polsce zwiększyły bioróżnorodność zarówno w warstwie gruntowej ściółki, jak i warstwie krzewów, runa leśnego.
Koniki polskie i bioróżnorodność gatunkowa w warstwach lasu – badania naukowe
Badania obejmowały tereny lasów liściastych i iglastych, a wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie Forests. Praca Sergia Boiko i jego współpracowników skupiała się na dwóch kompleksach leśnych. Pierwszym z nich była mazurska Stacja Badawcza w Popielnie należąca do Polskiej Akademii Nauk, drugim miejscem był obszar Nadleśnictwa Maskulińskie. W Popielnie koniki pasły się na 130-letnich stanowiskach. Natomiast w Nadleśnictwie Maskulińskim, obszarze zarządzanym od 116 lat, nie było koni, teren służył porównaniom wyników. Obydwa obszary zamieszkują wolno żyjące sarny i jelenie.
Porównano wpływ zwierząt na warstwy okrywowe oraz na warstwę krzewów podszytowych i runo leśne.
„Stwierdzono bardzo znaczące różnice w strukturze podszytu i podszycia (powyżej 0,5 metra) zbiorowisk roślinnych warstwy między oboma obszarami i typem drzewostanów” – podają naukowcy.
„Wyniki sugerują, że obecność konika polskiego znacząco zmieniła skład gatunkowy i zwiększyła różnorodność gatunkową warstwy gruntowej i warstwy krzewów, zarówno w lasach iglastych, jak i siedliskach lasów liściastych”.
Wysokość krzewów była niższa o 30% w obszarze, na którym pasły się konie. Poziom bioróżnorodności roślin leśnych zależał od obecności koni, które w przeszłości były jednym z naturalnych mieszkańców lasów w obszarze badań.
Ogólnie rzecz biorąc, konie żyją na otwartym powietrzu, na pastwiskach i łąkach, ale mogą również korzystać z dostępnych drzewostanów. W przypadku konika polskiego mogą one wykorzystywać las nie tylko jako miejsce żerowania, ale także jako ochronę przed dokuczliwymi owadami lub ciepłem.
„Wypas koników polskich, podobnie jak kucyka Exmoor, jest coraz częściej […] wykorzystywany jako naturalny sposób na utrzymanie stanu nie zalesionych obszarów, które nie są wykorzystywane rolniczo. Konie żyjące na wolności pomagają chronić rozległe łąki i pastwiska lub obszary wydmowe, przyczyniając się do zachowania półnaturalnych otwartych społeczności, podobnie jak duże ssaki roślinożerne w przeszłości. Były one wykorzystywane na przykład, nie tylko do powstrzymywania sukcesji gatunków leśnych na terenach trawiastych i wrzosowiskach, ale także do przyczyniania się do zachowania ich bioróżnorodności.”
„Wypas na śródleśnych łąkach w rozległych warunkach sprzyja różnorodności struktury runa leśnego, a rozproszony nawóz pozostawiony przez konie przyczynia się do dywersyfikacji warstwy”. W wyniku tego wzrosła liczba gatunków roślin, jak wykazały wcześniejsze badania.
Podsumowując, powiedzieli: „Wpływ koników polskich na badane środowisko leśne był ogólnie pozytywny. W podobnych siedliskach nie wpłynęło to na bioróżnorodność ziół i zarośli poniżej 0,5 metra w porównaniu z lasami zarządzanymi. Jednak w runie wyżej niż 0,5 m i warstwie podszytu stwierdzono znaczący wpływ jakości siedliska na różnorodność gatunków.Obecność zwierząt znacznie zwiększyła wskaźnik różnorodności gatunkowej dla runa wyższego niż 0,5 m oraz warstwy podszytu, ale średnia wysokość tych warstw była o 30% krótsza w drzewostanach przy obecności konia. ”
Pełny zespół badawczy składał się z Sergia Boiko, z Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie; oraz Ernesta Bielinisa, Zbigniewa Sieroty, Anny Zawadzkiej, Alicji Słupskiej, Macieja Nasiadko i Jakuba Borkowskiego, wszyscy z Wydziału Leśnictwa i Ekologii Leśnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Źródło: https://www.mdpi.com/1999-4907/10/5/417/htm