fot. PixabayJak to się dzieje, że konie wiedzą, że mają zmienić sierść? Za zmianę pokrywy włosowej odpowiedzialny jest fotoperiodyzm. Jest to w skrócie fizjologiczna reakcja organizmu na zmiany długości dnia i nocy w rytmie dobowym, która pozwala zwierzętom na dostosowanie się do zmian sezonowych.
Skąd konie wiedzą, żeby zmienić sierść na zimową?
U ssaków hodowlanych zmiany długości dnia zmieniają wydzielanie melatoniny w szyszynce i wydzielanie prolaktyny w przysadce. Wraz ze zmianą pór roku zmienia się rytm dobowy, krótsze dni jesienią i zimą sprawiają, że zwiększona zostaje produkcja melatoniny i maleje prolaktyny, te zmiany są z kolei związane ze wzrostem sierści zimowej u wielu zwierząt.
Wzrost cięższego płaszcza zimowego, charakteryzującego się dłuższymi, grubszymi włosami, jest niepożądany przez niektórych właścicieli koni ze względu na jego wpływ na optymalną termoregulację u koni sportowych i estetykę wizualną zwierząt pokazowych.
Krótka sierść u konia zimą – Naukowcy poszukują nowej metody
Badacze postanowili sprawdzić czy jest możliwe zapewnienie alternatywy dla czasochłonnej i pracochłonnej powszechnej praktyki golenia sierści u koni. Naukowcy sprawdzili czy poprzesz sztuczne wydłużenie fotoperiodu i dodanie czynnika cieplnego pod postacią derki mogą:
- odwrócić początek tworzenia u koni sierści zimowej,
- utrzymać letnią sierść
- przyspieszyć zrzucanie płaszcza zimowego u koni i kucyków.
Badania rozpoczynano w równonoc jesienną, jeden miesiąc przed przesileniem zimowym, jeden po przesileniu zimowym i jeden przed przesileniem letnim. Konie i kuce były podzielone na cztery grupy badawcze.
Aby wydłużyć fotoperiod wykorzystano specjalne maski, które dostarczały niebieskiego światła o niskim natężeniu do jednego oka do godziny 23:00 dziennie. Oceniano stan sierści i wskaźnik wypadania, a próbki włosów pobierano, mierzono i ważono co dwa tygodnie. Dane z grup kontrolnych i eksperymentalnych analizowano metodą ANOVA z powtarzanymi pomiarami.
© 2020 O’Brien/https://doi.org/10.1371/journal.pone.0227115.g001
Czy wydłużenie fotoperiodu może wpłynąć na stan sierści u koni?
Wyniki ujawniły, że wydłużony fotoperiod w pierwszej grupie badawczej nie odwrócił wzrostu sierści zimowej, gdy został zainicjowany podczas jesiennej równonocy. Przedłużony fotoperiod i ciepło nie odwróciły wczesnego etapu wzrostu zimowego płaszcza kucyków i koni. Włosy nadal zwiększały swoją długość i wagę, co spowodowało długą i grubą sierść na początku listopada. Wyniki tego badania podkreślają, że czekanie na rozpoczęcie terapii światłem do połowy września w celu zapewnienia krótkiej sierści na sezon zawodów późną jesienią lub zimą będzie nieskuteczne zarówno u koni, jak i kucyków.
fot. Pixabay
W kolejnej grupie wydłużenie ekspozycji na światło i ciepło skutecznie utrzymywało płaszcz letni u koni żyjących w stajni po inicjacji miesiąc po przesileniu letnim. Po 14 tygodniach włosy były znacznie krótsze i jaśniejsze w porównaniu do włosów koni kontrolnych. Jednak sierść wszystkich kucyków rosła dalej, co spowodowało powstanie wczesnego stadium zimowego płaszcza.
Wydłużony fotoperiod przyspieszył zrzucanie pokrywy zimowej u koni żyjących na padokach, gdy był inicjowany miesiąc przed przesileniem zimowym. Przedłużenie fotoperiodu i ciepła koniom żyjącym na zewnątrz między końcem listopada a początkiem marca skutkowało krótszymi i jaśniejszymi sierściami. Jednak różnice między grupami zaczęły pojawiać się dopiero kilka tygodni po przesileniu zimowym.
Czwarta grupa dotyczyła kucyków Connemara i wydłużenie ekspozycji na światło niebieskie i ciepło nie spowodowały przyspieszenia zrzucania sierści, gdy rozpoczęto je miesiąc po przesileniu zimowym, niezależnie od warunków przebywania.
W dalszych badaniach naukowcy zwrócili uwagę, że należy porównać rasy koni, sposób zarządzania i fazę cyklu sierści na początku podejmowania terapii światłem.
The effects of extended photoperiod and warmth on hair growth in ponies and horses at different times of year, Christiane O’Brien, Megan Ruth Darcy-Dunne, Barbara Anne Murphy, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0227115
