Koń podejrzany o RAO powinien przejść badanie kliniczne a jeśli ono nie daje rozpoznania, to wykonuje się tzw. badania dodatkowe. Do takich badań należy badanie endoskopowe dróg oddechowych. W czasie endoskopii staramy się pobrać próbki z tchawicy, a jeśli duszność jest nieznaczna- z oskrzeli. Oba rodzaje badań można przeprowadzić na miejscu w stajni. Czasami pomocne jest także wykonanie zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej możemy wówczas określić jak duża powierzchnia płuc uległa zniszczeniu. Jak powinno wyglądać leczenie RAO tłumaczy nasz ekspert.
Diagnoza RAO – zapytaj weta #8
Badanie kliniczne – Jest to podstawowe badanie polegające na sprawdzeniu ogólnego stanu zdrowia konia bez użycia specjalistycznego sprzętu. W czasie jego trwania weterynarz mierzy koniowi tętno, ilość oddechów oraz temperaturę. Dodatkowo osłuchuje serce i płuca oraz sprawdza stan zębów.
Endoskopia: jest to ogólna nazwa badań diagnostyczno-leczniczych w medycynie i w weterynarii, polegających na badaniu wnętrza ciała przy wykorzystaniu endoskopu (aparatu zakończonego długą rurką umożliwiającym oglądanie wnętrza przewodu pokarmowego, oddechowego oraz jam ciała). U koni najczęściej jest ona wykonywana przez nos.
Leczenie RAO
Gdy okaże się, że nasz koń choruje na RAO ważne jest, by odizolować go od alergenów (ZAPOBIEGANIE) Należy pamiętać, że bez zmiany warunków, w których przebywa koń leczenie nie przyniesie żadnych efektów, lub będą one krótkotrwałe. Czasem wystarcza jedynie zmiana warunków i żadne leczenie farmakologiczne nie jest konieczne. Musimy jednak zawsze pamiętać, że nasz koń jest uczulony do końca życia i jeśli nie ma objawów choroby to w każdej chwili, jeśli zetknie się z alergenem choroba powróci. Leczenie farmakologiczne jest ostatecznością, ale szczególnie w pierwszej fazie od wykrycia choroby bywa konieczne. Lekami, który faktycznie leczą chore płuca przy RAO są sterydy (hormony o silnym działaniu przeciwzapalnym), inne leki działają jedynie pomocniczo.
Świetną metodą leczenia u koni ze średnim nasileniem objawów jest leczenie wziewne. Jest to analogiczne leczenie, jakie stosuje się u ludzi cierpiących na astmę. Obecnie istnieje możliwość kupienia skonstruowanych specjalnie dla koni inhalatorów ich ceny wahają się od 300 zł (www.equinehaler.com) do 2000 zł (equineaeromaskwww.breatheazy.co.uk ),ale egzamin zdają również dziecięce inhalatory np.: Babyhaler (ok. 70zł) dostępne w większych aptekach. Leki mogą być podawane na dwa różne sposoby:
- drogą nebulizacji czyli długotrwałej inhalacji wykonywanej przy użyciu specjalnych masek
- przy użyciu ludzkich aerozoli wziewnych takich jak te stosowane przy astmie.
Za pomocą tych urządzeń możemy podawać miejscowo działające sterydy i leki rozszerzające oskrzela . Inhalacja szczególnie aerozolem wziewnym jest bardzo szybka i łatwa do wykonania. Na naszym rynku jest również cała gama produktów wspomagających drogi oddechowe koni. Ich skuteczność bywa różna, ale niektóre są pomocne szczególnie w okresach zmniejszonego nasilenia objawów choroby. Niestety do tej pory nie ma żadnych badań naukowych potwierdzających skuteczność działania u koni preparatów ziołowych lub tych bazujących na olejkach eterycznych, chociaż wielu właścicieli potwierdza ich skuteczność.
Komentarz Weta:
Pomiędzy zaostrzeniami choroby koń może wydawać się zupełnie zdrowy. Jest to tak zwany okres remisji. Choroba często ma charakter sezonowy. Zwierzę dotknięte RAO może wykazywać raz na rok lub częściej różnego stopnia niedyspozycję oddechową. Dlatego doskonałym rozwiązaniem dla chorych koni jest postój na pastwisku 24 godziny na dobę.
Tekst: lek. wet. Blanka Wysocka
