Istnieje wiele rodzajów masażu np. rozluźniający, sportowy, leczniczy, powięziowy, masaż metodą Mastersona. Krótką charakterystykę każdego z nich przedstawiam poniżej.
Masaż rozluźniający
– jest to zabieg manualny, oddziałujący na tkanki miękkie organizmu (skórę, mięśnie, powiezie, więzadła i ścięgna). Poprawia przepływ chłonki i limfy, obniża poziom stresu, odpręża i poprawia funkcjonowanie organizmu. W sposób pośredni oddziałuje na wszystkie wewnętrzne układy organizmu.
Masaż może być stosowany w trakcie innych metod leczenia, jako profilaktyka oraz oddzielna forma terapii. Polecany dla koni pracujących sportowo i rekreacyjnie, emerytów i koni młodych, które jeszcze nie zaczęły pracy pod siodłem lub w zaprzęgu, zwierząt nerwowych i zestresowanych.
Napięcia mięśniowe generowane są przez zmęczenie, obciążenia wynikające z codziennej pracy i treningów, stosowanie patentów, źle dopasowane siodło. Koniom pobudliwym, nerwowym i zestresowanym wystarczy lekki bodziec, by spowodować napięcie mięśni co skutkuje ich nieprawidłową pracą w czasie treningu. Rozluźniający masaż przywraca ich poprawne funkcjonowanie zmniejszając poziom kwasu mlekowego, usprawniając krążenie krwi i limfy oraz relaksując konia psychicznie.
Masaż sportowy
– celem tego rodzaju masażu jest zapobieganie tworzenia się napięć powstałych w wyniku dużych przeciążeń oraz zwiększanie możliwości czynnościowych organizmu konia. Masaż ten regeneruje mięśnie, zwiększa elastyczność stawów i aparatu więzadłowego oraz przyśpiesza procesy przemiany materii.
Zabieg jest wykonywany przed treningiem. Jest to masaż, do którego użycia stosuje się większą siłę i energię. Korzyściami terapii są: wzrost wydajności i elastyczności mięśni, wzmacnianie tonusu mięśniowego (przy zwiotczeniu i osłabieniu mięśni), uwalnianie napięć mięśniowych, poprawa ukrwienia mięśni (odżywienia i utlenowania), zapobieganie urazom, skrócenie czasu regeneracji, wzmocnienie propriocepcji oraz poprawa ogólnego samopoczucia.
Funkcje masażu sportowego to:
- Regeneracja organizmu po wysiłku
- Wspomaganie pozbycia się urazów
- Przygotowanie organizmu do pracy
Masaż leczniczy
– jest bardziej inwazyjny od innych technik masażu, ponieważ oparty jest na technikach głębokich. Na mięśnie działa się poprzez ugniatanie oddziałując bezpośrednio na aktynę i miozynę. Masaż głęboki naprawia uszkodzone mięśnie i rozciąga włókna mięśniowe. Stosowany jest w przypadku bólów i sztywności mięśni oraz przy porażeniach nerwów.
Masaż głęboki opierający się na mocnych technikach wielokrotnie zwiększa krążenie krwi, poprawia przewodnictwo nerwowe, relaksuje mięśnie, pobudza przepływ limfy, zwiększa znacznie zakres pracy mięśni i wzmacnia ich strukturę. Ponadto leczy nabyte kontuzje mięśniowe, wspomaga rekonwalescencję a nawet poprawia perystaltykę jelit oraz zwiększa wykorzystanie paszy.
Masaż głęboki wykonuje się po treningu. Następnego dnia zalecany jest dzień odpoczynku, by porozciągane włókna mięśniowe zregenerowały się.
Masaż powięziowy
– powięź to błona zbudowana z tkanki łącznej. Składa się z powięzi powierzchownych oddzielających skórę od mięśni oraz głębokich obejmujących poszczególne mięśnie i grupy mięśniowe. Przebiegają w niej naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy.
W wyniku wad postawy, urazów, przebytych kontuzji i gwałtownych skurczów powięź napina się. Napięcia powstałe w obrębie skóry odbierane są przez powięź powierzchowną i przekazywane do mięśnia skórnego co zaburza jego funkcjonowanie. Terapeuta podczas zabiegu wyczuwa ograniczenia w przesuwalności powięzi by móc zlikwidować dysfunkcję.
Uszkodzona powięź jest nieelastyczna i napięta. Zaburzona zostaje przesuwalność skóry. Uszkodzenie lub napięcie w jednej części ciała ma wpływ również na inne odcinki danego łańcucha mięśniowego.
Stymulacja określonego obszaru ciała może powodować przepływ sygnałów przez całą strukturę powięzi uwalniając ją od napięć. Masaż powięziowy wspomaga również prawidłowe funkcjonowanie narządów. Powięziowa terapia może służyć jako uzupełnienie klasycznego masażu, ponieważ poprzez przywrócenie odpowiedniej mobilności powięzi niweluje bolesność, napięcia oraz ograniczenia ruchu w ciele konia.
Masaż metodą Mastersona
– jest metodą pracy z ciałem konia, pozwalającą mu na aktywne uczestniczenie w pozbywaniu się napięć. Niweluje ona napięcia mięśniowe oraz psychiczne u konia, poprawia elastyczność, ruchomość i komfort zwierzęcia. Podczas masażu tą metodą koń sam wskazuje miejsca, gdzie nagromadziły się napięcia oraz moment uzyskania rozluźnienia. Techniki tej metody mogą być wykorzystywane na całym ciele konia lub pojedynczo, gdy koń ma problem w konkretnej części ciała.
Konie są wrażliwe na wszelkie bodźce zewnętrzne. Metoda Mastersona wykorzystuje to w celu dotarcia do napięć ukrytych głęboko w mięśniach i innych strukturach.
Masaż tą metodą skupia swoje działanie na trzech stawach w ciele konia:
– szczytowo-potyliczny
– międzykręgowy między kręgami C7-T1
– krzyżowo-biodrowy
Zmniejszając napięcie w którymś z tych miejsc, uwalniane są także napięcia na większej powierzchni, często nawet w odległych częściach ciała konia.
Zastosowanie odpowiedniej siły nacisku w prawidłowym miejscu sprawi, że koń odprężając się psychicznie zasygnalizuje moment zmniejszenia napięcia.
Stretching
– to nic innego jak rozciąganie tkanek miękkich. Dzielimy go na dwa rodzaje: stretching aktywny i pasywny. W przypadku pierwszego koń sam decyduje jak mocno się rozciągnie. Do ćwiczeń zachęcany jest smakołykiem. Gdy mowa o stretchingu pasywnym to fizjoterapeuta w odpowiedni sposób porusza ciałem konia.
Rozciąganie musi być przeprowadzane ostrożnie i stopniowo, by nie uszkodzić włókien mięśniowych. Stretching ma na celu poprawę elastyczności mięśni oraz zwiększenie zakresu ruchu w stawach. Rozciąganie ma zastosowanie zarówno w profilaktyce jak i leczeniu kontuzji. Rozciąga tkanki miękkie po zabiegach niwelując przykurcze, polepsza ukrwienie i rozluźnia mięśnie. Ćwiczenia przeprowadzane są na rozgrzanych mięśniach (po masażu lub treningu).
Stretching oraz masaż powinny być przeprowadzane przez fachowca (lub pod jego okiem i zgodnie z zaleceniami), człowieka z doskonale przyswojoną wiedzą z zakresu anatomii, fizjologii i kinezjologii związanej z gatunkiem. Niestety źle wykonane techniki mogą skutkować przykrymi konsekwencjami. Specjalistów (tak jak w „świecie ludzi”) należy dobierać rozsądnie.
Nasz ekspert: Aleksandra Szmidt