fot. PxherePaski zebry zaburzają tor lotu much końskich – mówią naukowcy. Odkrycia, opublikowane w czasopiśmie PLOS ONE, dodają rosnącą masę dowodów na to, że paski na trzech gatunkach zebry afrykańskiej rozwinęły się w celu udaremnienia ukąszeń owadów.
Paski zebry – skuteczna metoda walki z latającymi owadami
Międzynarodowy zespół badawczy postanowił, jednak zbadać tę kwestię dalej, starając się odkryć, co jest w paskach, takiego, że skutecznie utrudniają gryzącym owadom lądowanie na nich? Profesor Tim Caro z Uniwersytetu Kalifornijskiego i Martin How z University of Bristol w Anglii przeprowadzili serię eksperymentów skoncentrowanych na tym pytaniu.
Próby terenowe odbyły się na farmie koni w Wielkiej Brytanii, w której hodowano zarówno zebry, jak i konie. Podczas prac naukowcy obserwowali:
- Zebry w trakcie, kiedy muchy próbowały do nich podlecieć
- Szczegółowe filmy do rejestrowania trajektorii lotu, gdy muchy latały w pobliżu zebry;
- Próby z końmi i zebrami ubranymi kolejno w czarne, białe i prążkowane derki.
W badaniu muchy tak samo często przylatywały do zebr, jak do koni, co wskazuje, że paski nie zniechęcają much na odległość. Jednak, kiedy się do nich zbliżały uderzały w nie bądź odlatywały. Zdaniem naukowców to paski uniemożliwiały owadom kontrolowane lądowanie, co jest potwierdzeniem wcześniejszych badań w tym zakresie.
W porównaniu do liczby lądowań na czarnych i białych derkach, bardzo rzadko muchom udawało się wylądować na derkach w paski.
“Paski mogą “oślepiać” muchy w taki sposób, aby nie były one w stanie wylądować, gdy są wystarczająco blisko, aby zobaczyć je swoimi oczami o niskiej rozdzielczości” – mówili naukowcy.
W badaniu zauważono również, że zebry i konie reagują bardzo różnie na obecność much. Zebry machają ogonami prawie stale w ciągu dnia, aby odgonić muchy; przerywają jedzenie, jeśli im przeszkadzają, a jeśli muchy są szczególnie uparte, zebry uciekną od nich.
W rezultacie bardzo niewiele owadów gryzących jest w stanie przebić skórę tych zwierząt, co pokazują dane zgromadzone w badaniu.
Badacze nie rozumieją jeszcze, dlaczego zebry wyewoluowały te zaawansowane mechanizmy obronne. Możliwym wyjaśnieniem jest, że zebry mogą być bardzo podatne na choroby zakaźne przenoszone przez afrykańskie gryzące muchy, chociaż ta hipoteza wymaga dalszych badań.
Zespół zauważył, że od 75 lat naukowcy badają „tajemnice” pasów zebr. Naukowcy przyznali, że obserwowane w ich badaniach europejskie hodowle mogą różnić się od zachowań osobników w Afryce. Jednak podkreślają, że nie powinno być różnicy w zachowaniu owadów na różnych kontynentach.
Współautorem badania jest Yvette Argueta z UC Davis; Emmanuelle Sophie Briolat, Maurice Kasprowsky, Matthew Mitchell i Sarah Richardson z University of Exeter; Joren Bruggink z holenderskiego Aeres University of Applied Sciences i Jai Lake z Uniwersytetu w Bristolu.
Źródło: Caro T, Argueta Y, Briolat ES, Bruggink J, Kasprowsky M, Lake J, et al. (2019) Benefits of zebra stripes: Behaviour of tabanid flies around zebras and horses. PLoS ONE 14(2): e0210831. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0210831