Ryzyko a jazda konna w kasku

Czy osoby noszące kask podejmują większe ryzyko? Niemieckie badanie sugeruje, że noszenie kasku ma wpływ na podejmowanie bardziej ryzykownych decyzji i daje poczucie bezpieczeństwa podczas ryzykownych czynności.

Psychologowie z Uniwersytetu im. Friedricha Schillera w Jenie w Niemczech we współpracy z Canadian University of Victoria przeprowadzili eksperyment, w którym 40 osób grało w grę karcianą. Uczestnicy wybierali między opcją hazardu wysokiego i niskiego ryzyka w każdej próbie. Połowa uczestników nosiła kask rowerowy. Pod daszkiem zamontowany był tracker, który mierzył ruchy oczu uczestników badania.

Naukowcy wychodzą z założenia, że większość osób noszących kaski podczas jazdy konnej, na rowerze, motocyklu czy na nartach, mają go na głowie ponieważ są przekonani, że zmniejsza on ryzyko wystąpienia poważnych obrażeń głowy przy wypadku. Jednak pomimo oczywistych korzyści, zaobserwowali, że te osoby podejmują większe ryzyko, w porównaniu do osób nie noszących kasku.

„ Ten niekorzystny efekt, zwany kompensacją ryzyka, został rozwiązany przez kilka powiązanych ram teoretycznych. W tym najbardziej popularną, ale wysoce kontrowersyjną teorię, zwaną homeostazą ryzyka, oraz alternatywne ramy zwane allostazą ryzyka. Podobne obawy dotyczące kompensacji ryzyka omówiono w przypadku innych narzędzi związanych z bezpieczeństwem, takich jak pasy bezpieczeństwa, poduszki powietrzne, okulary ochronne lub szczepienia.”

W niemieckim badaniu naukowcy postawili hipotezę, że noszenie kasku rowerowego wzbudzi poczucie bezpieczeństwa u uczestników, co z kolei zmniejszy kontrolę poznawczą nad ryzykownymi zachowaniami, nawet w obszarach zadań, które są całkowicie niezwiązane z ruchem, takich jak gry hazardowe.

Podczas gry naukowcy z Jeny wykorzystali EEG do obserwacji tego, co dzieje się w mózgach uczestników. To doprowadziło ich do odkrycia, że aktywność mózgu, która charakteryzuje ważenie alternatyw w decyzji była znacznie mniej wyraźna u osób noszących kask.

„W związku z tym dochodzimy do wniosku, że kask wyraźnie wpływa na podejmowanie decyzji w grze, w której trzeba podjąć ryzyko. Oczywiście uczestnikom poczucie bezpieczeństwa kojarzy się z noszeniem kasku rowerowego ”- powiedziała dr Barbara Schmidt, która prowadziła badanie. Powiedziała, że kontrola poznawcza była mniej wyraźna u osób noszących kask. „Możliwe, że jest to efekt gruntowania” – dodała. „Oznacza to, że znaczenie i poczucie bezpieczeństwa, które kojarzymy z kaskiem, automatycznie ma wpływ poznawczy”.

fot. FEIphotos

Zespół napisał: „Kolejną istotną koncepcją w tym zakresie jest gruntowanie. Zgodnie z tą koncepcją kask rowerowy może działać jako bodziec warunkowy (główny) do jednoczesnej aktywacji procesów poznawczych i emocjonalnych, które są ogólnie związane z przeznaczeniem kasków. Na przykład noszenie kasku może zmniejszyć lęk przed potencjalnym urazem i innymi zagrożeniami, a jednocześnie zmniejszyć poziom negatywnego wpływu. W ten sposób kask rowerowy może wzbudzić poczucie bezpieczeństwa, które rozluźnia kontrolę poznawczą, co z kolei wpływa na ryzykowne zachowanie. ”

Schmidt kontynuuje badania nad czynnikami psychologicznymi wpływającymi na zachowania ryzykowne.

„Badanie parametrów neuronalnych pozwala nam dowiedzieć się więcej o tym, dlaczego zachowujemy się tak, jak się zachowujemy – i jak można na to wpłynąć” – powiedziała. „W niniejszym badaniu wykorzystaliśmy bardzo subtelną manipulację noszeniem kasku rowerowego. Ale bezpieczeństwo można również zasugerować jaśniej, na przykład podczas hipnozy. ”

„To niesamowite, jak sugestie mogą wpływać na aktywność mózgu” – mówi. „W stanie hipnotycznym uczestnicy są bardzo otwarci na sugestie, na przykład sugestię bezpiecznego miejsca. Noszenie kasku rowerowego można również interpretować jako sugestię na poziomie podświadomości. Obecne badanie pokazuje, że nawet tak subtelna interwencja znacząco wpływa na procesy decyzyjne. Tego rodzaju eksperymenty pomagają nam głębiej zrozumieć mechanizmy wpływu sugestii na procesy decyzyjne. ”

Źródło: Barbara Schmidt, Luisa Kessler, Clay B. Holroyd, Wolfgang H. R. Miltner (2019): Wearing a bike helmet leads to less cognitive control, revealed by lower frontal midline theta power and risk indifference, Psychophysiology, doi: https://doi.org/10.1111/psyp.13458