Każdy właściciel staje przed tym problemem – jak planować kalendarz szczepień? Podpowiadamy, jak planować szczepienia koni, aby były skuteczne!
Jak właściwie zaplanować szczepienia i odrobaczenia koni? Stajnie najczęściej ustalają terminy tych zabiegów dla wszystkich swoich mieszkańców, a właściciele muszą się do nich dostosować. Skąd możecie wiedzieć, czy odrobaczanie przeprowadzane jest w odpowiedni sposób, czy – źle przeprowadzane – nie naraża koni na ryzyko ponownego zakażenia? Czy zastanawiacie się, czy szczepić konia raz na rok, a może co pół roku? Jak działają i kiedy są potrzebne szczepienia przeciwko herpeswirusom…?
Szczepienia koni – co musisz wiedzieć
Szczepienia mają na celu zabezpieczenie konia przed infekcjami i chorobami. Mogą być obowiązkowe bądź dodatkowe. Prawidłowe zaplanowanie szczepienia koni jest warunkiem zachowania ich w dobrym zdrowiu!
Grypa
Szczepienia koni przeciwko grypie są obowiązkowe. Istnieją dwa rodzaje szczepionek przeciwko grypie. W Polsce używa się przede wszystkim szczepionek zawierających inaktywowane (martwe) wirusy, które są niepatogenne (ich podanie nie stwarza ryzyka zakażenia chorobą). W ten sposób organizm „uczy się” rozpoznawać konkretnego przeciwnika i bronić się przeciwko niemu. Jest to jednak umiejętność krótkotrwała – takie szczepionki wymagają stosowania wielu dawek i regularnego podawania.
Aby osiągnąć odporność długotrwałą, podaje się szczepionki atenuowane (zawierają żywe zarazki). Takie szczepionki można podawać rzadziej, ale należy ich unikać u zwierząt o osłabionej odporności czy starszych.
Szczepionki przeciwko grypie są zwykle skojarzone, czyli indukują dodatkowo odporność przeciwko tężcowi lub rhinopneumonitis. W celu rozwoju skutecznej odporności przeciwko grypie, konieczne jest dwukrotne podanie szczepionki w okresie 4-6 tygodni, a potem kolejne szczepienia co 6 miesięcy. Pełna odporność rozwija się przez ok. 2-3 tygodnie po podaniu drugiej dawki szczepionki, a utrzymuje się przez około pół roku. Co ważne, wirus grypy należy do łatwo mutujących, co oznacza, że szczepienie nie gwarantuje pełnego zabezpieczenia zwierzęcia.
Tężec
Konie są bardzo wrażliwe na zakażenie tężcem. Szczepienia wykonuje się zwykle co 2 lata. Badania nad czasem utrzymywania się odporności poszczepiennej sugerują, że seria 3 szczepień wywołuje odporność poszczepienną na co najmniej 8 lat, a z niektórych wynika, że być może nawet dożywiotnio. Odporność bierna u źrebiąt pochodzących od matek szczepionych na 6 tyg. przed porodem, utrzymuje się 6-8 tyg. Jak już wcześniej wspomniałam, podaje się szczepionki skojarzone z wirusem grypy lub herpeswirusem.
Rhinopneumonitis
– czyli zakaźne zapalenie jamy nosowej i płuc. Szczepionki te są o tyle ważne, że zapobiegają one stratom wynikającym z ronień ciężarnych klaczy na tle EHV (tzw. ronienie zakaźne). Pierwsze szczepienia przeciwko tej chorobie powinno zostać przeprowadzone w 4 miesiącu życia. Kolejną dawkę podaje się po 3-4 miesiącach i znów co 6 miesięcy.
Wścieklizna
Znana powszechnie choroba, przeciwko której szczepi się psy czy koty. Niestety, wielu właścicieli koni zapomina, że ich pupile także są narażeni na zakażenie tym wirusem. Pierwsze szczepienie powinno zostać przeprowadzone u półrocznego źrebięcia, kolejne w odstępie 1-2 lat.
Warto pamiętać o tym, że szczepienia koni są skuteczne tylko wtedy, kiedy zostaną wykonane u większości lub, najlepiej, u całego stada zwierząt.
Tekst: lek. wet. Anna Małoszyc, ADM