fot. Dominika Frej
Do pracy marsz!
Stęp swobodny, pośredni, zebrany
Podczas gdy zawodnicy ujeżdżenia doskonale znają pracę nad trzema rodzajami stępa, reszta jeźdźców często je ignoruje. Stęp to nie tylko przerwa między ćwiczeniami w pozostałych chodach. Królem jest stęp swobodny, który powinien być obszerny i w dążności do ruchu naprzód. Dla zdrowia konia co najmniej 10 minut na początku i na koniec treningu a także w trakcie treningu na przekątnych. Stęp pośredni należy ćwiczyć u koni po zakończeniu co najmniej pierwszego półrocza pracy młodego konia pod siodłem, zwracając uwagę, żeby nie zaburzyć potakującego ruchu głową konia i rytmu stępa. Stęp zebrany dotyczy tylko koni zaawansowanych w treningu, ponieważ tylko one są w stanie wystarczająco efektywnie przenieść ciężar na tylne nogi i obniżyć zad. Pamiętajmy, że samo obniżenie głowy konia i skrócenie wodzy nie ma nic wspólnego z zebraniem konia w stępie.
Stęp na przekątnej
to znakomite ćwiczenie dla niemalże wszystkich koni i jeźdźców. Trudność polega na prawidłowym wyjechaniu narożników na początku i pod koniec przekątnej oraz na utrzymaniu konia prostego podczas linii przekątnej. Mimo że nie ma obok nas ściany należy utrzymać ruch po prostej i równe tempo. Dodatkowo dobrze jest wprowadzić przejścia: stęp pośredni na krótkiej ścianie – stęp swobodny na przekątnej – powrót do stępa pośredniego przed kolejną krótką ścianą. Uwaga, aby podczas powrotu do stępa pośredniego koń nie podkłusowywał – to bardzo częsty błąd.
fot. Dominika Frej
Wydłużanie i skracanie wykroku – kontrola długości kroków
w ramach pracy nad stępem dobrzej jest bawić się długością kroków stępa. Przy niewielkiej pomocy wodzy należy stopniowo skracać długość kroków aż do zatrzymania i ponownie ruszać zaczynając od malutkich kroków aż do bardzo obszernych. Ćwiczenie to skupia uwagę konia na jeźdźcu, a jeźdźca uczy wyczucia. Ćwicząc w ten sposób zatrzymania można nauczyć konia równego stawania. Dzięki małym kroczkom koniowi łatwiej jest wstawić pod środek ciężkości nogi. Kiedy uda się stanąć równo, należy pochwalić konia i dać mu chwilę przerwy od ćwiczeń. Dobrze mieć do pomocy trenera lub lustro, w które możemy zerknąć, żeby dokładnie sprawdzić, jak koń stanął. Równe stawanie konia na czterech tak samo obciążonych nogach świadczy o prawidłowej równowadze wierzchowca oraz o odpowiednio mocnym zadzie i tylnych nogach. Przychodzi to oczywiście w miarę treningu.
Zatrzymania, cofanie, huśtawka
W stępie dobrze jest też ćwiczyć zatrzymania oraz cofanie. Szczególnie u młodego konia najlepiej jest zacząć z pomocą doświadczonej osoby z ziemi, aby ciągnięcie wodzy nie stało się dominującym sygnałem. Zatrzymanie oraz cofanie dobrze jest ćwiczyć odpowiednio układając dosiad, z małą pomocą wodzy. Osoba stojąca na ziemi do zatrzymania łapie konia za nachrapnik (lepiej niż za wodze przypięte do wędzidła) i przytrzymuje go podczas gdy jeździec mocniej naciska kośćmi siedzeniowymi siodło, lekko napina krzyż i dolne mięśnie brzucha, wycofuje ramiona oraz nieznacznie napina wodze. Koń który będzie w ten sposób nauczony zatrzymań, w przyszłości nie będzie wpierał się w wędzidło ani wyszarpywał wodzy. Do cofania osoba z ziemi naciska ręką na klatkę piersiową konia podczas gdy jeździec w lekko odciążającym dosiadzie (ramiona minimalnie pochylone do przodu) rytmicznie obejmuje i rozluźnia obustronnie cofnięte łydki.
Huśtawka to ćwiczenie, które bez pomocy osoby z ziemi można wprowadzić tylko koniom zaawansowanym w treningu. Polega ono na ruszaniu konia kilka kroków stępem i praktycznie bez zatrzymania przejściu do cofania. Z cofania również bez zatrzymania ruszamy do stępa naprzód. Dla ułatwienia między ruchem do przodu i cofaniem można utrzymać kilka sekund spokojnego zatrzymania.
Nasz ekspert: Marta Kunka
