Holenderski zespół badawczy Nicky d’Fonseca z uniwersytetu w Utrechcie postanowił sprawdzić jaki jest wpływ długotrwałego karmienia wysokoenergetyczną dietą na tolerancję glukozy u klaczy kuców szetlandzkich.

Wysokoenergetyczna dieta u kuców szetlandzkich – jaki ma wpływ?

Przekarmienie i otyłość są uznawane za dwa główne czynniki nieprawidłowej regulacji poziomu insuliny u koni. Rozregulowanie insuliny jest cechą zespołu metabolicznego koni, a utrzymujący się wysoki poziom insuliny uważany jest z kolei za czynnik podnoszący ryzyko ochwatu. 

Jak zauważyli badacze związek między długotrwałym przekarmianiem, a rozwojem rozregulowania insuliny i otyłości nie jest do końca poznany. Obecna wiedza, dodają, opiera się wyłącznie na krótkoterminowych badaniach kontrolnych, które badały wpływ przekarmienia, zmian w diecie lub obu na poziom insuliny.

W dwuletnim badaniu, które zostało opublikowane w Journal of Veterinary Internal Medicine, brało udział 11 klaczy, z czego 4 w koli badania kontrolnego. Wszystkie na początku testów miały umiarkowaną ocenę kondycji ciała. Projekt został podzielony na trzy fazy. 

Siódemka koni przez 24 tygodnie była karmiona sianem i skoncentrowaną paszą składającą się z 36% cukru i skrobi oraz 13% tłuszczu. W tym czasie klacze otrzymywały 200% swojego zapotrzebowania energetycznego. Przez kolejnych 17 tygodni kuce były karmione jedynie sianem, po czym już tylko czwórka przeszła na dietę wysokoenergetyczną przez kolejnych 29 tygodni.

fot. Pixabay

Klacze były ważone co tydzień, a testy tolerancji glukozy przeprowadzono 3 do 4 razy każdej fazie badań. Wyniki porównano z grupą kontrolną, która cały czas była karmiona otrzymując 100% zapotrzebowania.

Zespół badawczy zaobserwował, że u kucyków na diecie wysokoenergetycznej następuje stopniowy, ale ciągły wzrost masy ciała.  Całkowity przyrost masy ciała osiąga 27% masy początkowej w obu okresach przekarmiania. 

Dieta wysokoenergatyczna doprowadziła do bardziej wydajnego metabolizmu glukozy w ciągu pięciu tygodni, a następnie znacznej hiperinsulinemii (nadmierny poziom insuliny we krwi) po posiłkach i otyłości.

Badacze kolejno zauważyli, że hiperinsulemia została odwrócona podczas 17-tygodniowego okresu karmienia wyłącznie sianem. Zmiana pojawiła się u klaczy niezależnie od kondycji ciała konia. Po wznowieniu diety wysokoenergetycznej znowu pojawił się nadmierny poziom insuliny we krwi. W czasie przerwy między dietami w ciągu 17 tygodni mimo poprawy poziomu insuliny nie nastąpił spadek masy ciała. Naukowcy wskazują, że szybki powrót do hiperinsulemii wskazał na istnienie głębiej zintegrowanych zmian, których rozwiązanie zajmuje więcej czasu.

Oczywistym wnioskiem i zaleceniem naukowców z Holandii nie stosowanie wysokokalorycznej diety, bogatej w cukier i skrobię. 

Kuce dobrze tolerowały koncentrat, badacze tylko czasem zaobserwowali, ze nie zjadły całej porcji siana. P dwóch latach nieodpowiedniej diety zmienił się także ruch klaczy, był bardziej sztywny, a przy chodzeniu po twardym podłożu, poruszały sie drobnymi kroczkami. W innym badaniu obserwowano w związku z sytuacją ryzyko pojawienia ochwatu. 

Źródło: Nicky M. M. d’ Fonseca, Charlotte M.E. Gibson, David A. van Doorn, Marta de Ruijter-Villani, Tom A.E. Stout, Ellen Roelfsema; Effect of long‐term overfeeding of a high‐energy diet on glucose tolerance in Shetland pony mares, Journal of Veterinary Internal Medicine, 6 maja, 2020, https://doi.org/10.1111/jvim.15788