Rytmy sezonowe i dobowe determinują cykl życia dzikich zwierząt. Okazuje się, że nie tylko dzikie konie np. Przewalskiego przechodzą zmiany metaboliczne zależne od pór roku. Konie potrafią zmniejszyć swoją aktywność metaboliczną zimą, aby ograniczyć straty ciepła, przez co zimowe źrebaki są mniejsze od tych urodzonych w cieplejszych okresach. Naukowcy z Vetmeduni we Wiedniu mieli możliwość udowodnić, że pora roku urodzenia źrebięcia wpływa na jego organizm także u udomowionych koni.
Zimowe źrebaki są mniejsze od tych urodzonych w cieplejszych okresach:
Ostatnie tygodnie ciąży odpowiadają okresowi szybkiego wzrostu płodu. Ta faza jest kluczowym momentem rozwoju źrebaka. “Kiedy źrebię urodzi się w zimie, prawdopodobne jest, że sezonowa redukcja metabolizmu wpływa na płód”- wyjaśnia główny badacz Christine Aurich.
Aby przetestować swoją hipotezę, naukowcy zbadali 27 ras i ich źrebięta w Instytucie Graf Lehndorff, wspólnej jednostce badawczej Wiednia Vetmeduni i Badań Państwowych Brandenburgii w Neustadt (Dosse) w Niemczech. Klacze i źrebięta zostały przydzielone do trzech grup zależnych od daty urodzenia.
Źrebaki urodzone od lutego do początku marca były w grupie 1, od początku marca do początku kwietnia w grupie 2 i od połowy kwietnia do maja w grupie 3. Wszystkie źrebięta były badane pod względem wagi, różnych parametrów określających ich wielkość wielokrotnie od momentu urodzenia do 12 roku życia, a także określano wielkość łożyska.
Obserwacje wyników pozwoliły jednoznacznie określić, że konie urodzone w okresie zimowym są mniejsze od tych urodzonych w cieplejszych okresach.
Aby określić wielkość zwierząt poza wagą mierzono obwód klatki piersiowej, wysokość w kłębie, wielkość głowy od potylicy do końca nosa, odległość od pęciny do stawu skokowego. Parametry wszystkich badanych źrebaków wykazały, że te urodzone w lutym były mniejsze od źrebaków urodzonych w późniejszych miesiącach.
Elisabeth Beythien, pierwsza autorka badań wyjaśnia, że zimowe źrebaki nie nadążyły z wyrównaniem deficytu wzrostu w pierwszych dwunastu tygodniach życia. Co ciekawe w momencie urodzenia źrebaki wszystkich grup miały podobną wagę, różna natomiast była waga łożyska. Mniejsze łożysko klaczy rodzących w lutym znaczyło zmniejszony transfer substancji odżywczych do organizmu źrebięcia. Jednak nie jest to jedyny czynnik determinujący wielkość konia w przyszłości. Wpływ ma również ilość urodzonych źrebiąt przez daną klacz w przeszłości. Jednak efekty sezonowe były niezależne od tego czynnika.
Zimowe źrebaki są rzadkością w przyrodzie.
Dzikie konie, źrebięta rzadko rodzą się w zimie. Większość źrebiąt rodzi się w czasie, gdy temperatura i podaż substancji odżywczych sprzyjałyby ich przetrwaniu na wolności. Skutki różnic w odżywianiu wśród grup koni w badaniu mogą zostać wykluczone. Wszystkie klacze były karmione podobnie przez cały okres badań – “Potwierdza to genetycznie oparte sezonowe zmiany w metabolizmie matek, jako przyczynę rozwoju płodu i późniejszego rozmiaru źrebiąt noworodkowych“-podsumowuje Elisabeth Beythien.
Źródło: Elisabeth Beythien, Christine Aurich, Manuela Wulf, Jörg Aurich. Effects of season on placental, foetal and neonatal development in horses. Theriogenology, 2017; 97: 98 DOI: 10.1016/j.theriogenology.2017.04.027, MZ
