USG ścięgna, fot. Dominika FrejKulawizna? W 10% przypadków przyczyną jest uszkodzenia ścięgien u koni. Jak ich uniknąć? Jakie są konsekwencje? Jakie są najlepsze metody terapii?
Uszkodzenia ścięgien u koni
Uszkodzenia ścięgien stanowią przyczynę około 10% kulawizn u koni, niezależnie od tego, jak koń jest użytkowany. Zdecydowana większość urazów dotyczy ścięgien zginaczy palców oraz mięśnia międzykostnego, czyli struktur położonych po dłoniowej (spodniej) stronie śródręcza lub śródstopia, czyli poniżej nadgarstka lub stawu skokowego.
Z czym mamy do czynienia?
Ścięgno jest strukturą złożoną z uporządkowanych włókien, które przede wszystkim składają się z kolagenu typu I. Dzięki ich spiralnemu ułożeniu, struktura ta charakteryzuje się ogromną wytrzymałością i sprężystością.
Jednak nawet bardzo wytrzymałe ścięgna są podatne na urazy. Do urazu dochodzi, gdy ścięgno zostanie rozciągnięte ponad jego graniczną wytrzymałość. Konsekwencją jest stan zapalny oraz tak zwane zerwanie ścięgna, czyli częściowe lub zupełne przerwanie pęczków włókien kolagenowych.
Na czym polega największy problem związany z uszkodzeniem ścięgien? Otóż niestety uszkodzone ścięgno nie regeneruje się. Dochodzi do tzw. naprawy bez regeneracji, czyli do zastąpienia uszkodzonej tkanki tkanką bliznowatą, mniej wytrzymałą i elastyczną. Stwarza to zagrożenie nawrotu kontuzji, zazwyczaj w obszarze poniżej lub powyżej uszkodzonego miejsca, czyli w miejscu połączenia właściwych włókien ścięgna z włóknami blizny.
Zapobiegaj nawrotom
Jak możemy zminimalizować ryzyko ponownych urazów? Przede wszystkim, należy zadbać o jak najlepsze wygojenie miejsca urazu, tak aby nowo powstała tkanka była jak najbardziej elastyczna, a w swej strukturze i składzie kolagenowym jak najbardziej zbliżona do tkanki pierwotnej ścięgna. W tym celu stosuje się szereg zabiegów, pozwalających na powstanie lepszej jakości włókien, a umożliwiają to nowoczesne metody terapii regeneracyjnej. Dzięki tym metodom utworzona blizna swoją strukturą i właściwościami jest najbardziej zbliżona do zdrowej tkanki ścięgnistej. Ważnym czynnikiem przemawiającym za stosowaniem nowoczesnych metod regeneracyjnych jest również znaczne przyspieszenie procesów naprawczych. Aby wspomóc proces gojenie ścięgna, można również zastosować metody rehabilitacji jak terapia ESWT, laser terapeutyczny, ultradźwięki o niskiej częstotliwości i bieżnia wodna. Ważnym elementem rehabilitacji jest zadbanie o odpowiednie kucie i stosowanie podków ortopedycznych.
Tekst: lek. wet. Maciej Przewoźny
