Naukowcy potrzebują zdecydowanie więcej czasu na określenie bezpiecznej dawki czosnku dla koni. W najnowszych badaniach odkryli zarówno pozytywne jak i negatywne skutki jego działania.
Czosnek dla koni i jego suplementacja – co nowego odkryli naukowcy?
Czosnek (Allium sativum) był stosowany w diecie ludzi i zwierząt od wieków z powodu jego pozytywnego wpływu na zdrowie. I to nie bez powodu, jest on naturalnym antybiotykiem, zatem hamuje rozwój bakterii, pomaga zwalczać infekcje i obniża ciśnienie krwi.
W żywieniu koni i pielęgnacji czosnek jest zwykle stosowany w leczeniu chorób układu oddechowego i infekcji płuc oraz w łagodzeniu objawów kaszlu. Uważa się również, że czosnek ma wiele innych pozytywnych skutków i w związku z tym, często jest dodawany jest do pokarm uzupełniających dla koni.
Czosnek jest bogaty w aktywny składnik związków siarkoorganicznych, które są związane z wyżej wymienionymi korzystnymi właściwościami. A jednak daleki kuzyn cebuli może być także toksyczny dla ssaków. Jakie może wywołać negatywne skutki u koni?
Jedną z tych toksyn jest dwusiarczek N-propylu, który zmienia enzym dehydrogenazę glukozo-6-fosforanową w czerwonych krwinkach. Wpływa to na zdolność komórek do zapobiegania oksydatywnemu uszkodzeniu hemoglobiny.
W rzeczywistości spożycie cebuli może wywoływać anemię hemolityczną u koni, a istnieją doniesienia naukowe wskazujące na szkodliwe działanie czosnku u ludzi i różnych gatunków zwierząt, w tym koni, bydła, ptaków, szczurów i psów.
Zadziwiające może być, że badania nad jego skutkami w żywieniu koni są rzadkie. A również jego dawkowanie w celu uzyskania korzystnych efektów nie zostało dokładnie poznane.
Należy to sprawdzić, zatem czas na badania!
Naukowcy z Finlandii postanowili przetestować hipotezy, że suplementacja czosnkiem może pomóc w oczyszczeniu śluzu z dróg oddechowych, ale powoduje również spadek wartości związanych z krwią podczas długotrwałego karmienia.
Badacze, Markku Saastamoinen, Susanna Särkijärvi i Seppo Hyyppä, przebadani 12 klaczy rasy fińskiej w swoich badaniach, opisanych w czasopiśmie Animals. Konie poddawano trzykrotnie badaniom endoskopowym dróg oddechowych. Po pierwszym, na początku badania, zestawiono je w pary w oparciu o ich stan zdrowia i charakterystykę górnych dróg oddechowych.
Jeden z koni w każdej parze był następnie karmiony 20 gramami płatków czosnku każdego dnia. To odpowiadało 32 mg czosnku na każdy kilogram masy ciała. Drugi koń z pary służył jako próba kontrolna. Wszystkie inne warunki w opiece nad końmi były takie same.
Podawanie czosnku trwało przez 83 dni, wtedy też poddano konie ostatniej endoskopii, druga miała miejsce po 41 dniach. W tym samym czasie pobierano próbki krwi w celu analizy.
Z badań wniknęło, że suplementacja czosnkiem u trzech z sześciu koni pomogła w zmniejszeniu ilości wydzieliny w drogach oddechowych. U dwóch z koni objawy kliniczne nie zmieniły się w trakcie badania. Wśród koni kontrolnych u trzech objawy pozostały, wahały się u dwóch koni, a u jednego zaniknęły.
Nie było statystycznie istotnych różnic w parametrach krwi między grupami. Jednak konie z dodatkiem czosnku wykazywały niewielki spadek hemoglobiny, hematokrytu (stosunek objętości czerwonych krwinek do całkowitej objętości krwi) i czerwonych krwinek. Wszystkie te poziomy u koni kontrolnych pozostały wyższe. Średnia końcowa wartość hemoglobiny u koni poddanych suplementacji była najniższym zakresie lub poniżej zwyczajowych wartości przyjętych dla koni fińskich.
Wyniki te zatem mogą wskazywać na niewielką niedokrwistość u koni poddanych działaniu czosnku. Autorzy dodali, że wartości mogłyby spaść jeszcze niższej u koni poddanych treningom, a nie lekkiej pracy.
Nadal nie znamy bezpiecznej dawki
„Bezpieczna granica suplementacji czosnku zależy od różnych czynników. Ważne są różnice pomiędzy poszczególnymi końmi, ich stan zdrowia i poziom wysiłku jakiemu są poddane w ciągu dnia.”
Niskie dawki spożycia (15mg/kg masy ciała konia) dawały małe prawdopodobieństwo wystąpienia negatywnych skutków u koni nie obciążonych mocno pracą. Zauważyli jednak, że inni badacze zwracali uwagę, że forma suplementacji czosnku (suchy, świeży, olej czosnkowy, ekstrakt) może zawierać różne substancje o różnych skutkach biologicznych.
“Zgodnie z naszą wiedzą, jest to pierwsze zorganizowane badanie w kontrolowanych warunkach, aby pokazać możliwe pozytywne i negatywne skutki zdrowotne suplementacji czosnkiem u koni”, oznajmił Saastamoinen i jego współpracownicy.
“Chociaż to badanie pokazuje, że suszony czosnek może pomóc w usunięciu śluzu w tchawicy. Wskazuje również, że może istnieć ryzyko niekorzystnego wpływu na poziom hemoglobiny i ilość czerwonych krwinek przy dłuższym podawaniu czosnku.
“Poziom suplementacji (32 mg / kg mc) wysuszonego czosnku podawanego koniom wydawał się zmniejszać objawy i nagromadzenie wysięków tchawicy. Jednak może również powodować obniżone wartości hematologiczne przy ciągłym podawaniu przez prawie trzy miesiące”.
Trio podkreśliło, że eksperyment przeprowadzono na małą skalę, a wyniki należy uznać za wstępne.
“W związku z tym potrzebne są dalsze badania, aby określić bezpieczne dawki czosnku i czas trwania suplementacji dla koni, a także zbadać pozytywne i zapobiegawcze skutki zdrowotne.”
Naukowcy wskazali również na wcześniejsze prace dotyczące stosowania ziół i ekstraktów ziołowych u koni sportowych, w których autorzy wskazali, że tradycyjne stosowanie ziół nie zawsze jest odpowiednio oparte na dawkach i bezpieczeństwo nie jest gwarantowane. Suplementy, które uważane są za bezpieczne u ludzi i innych gatunków nie zawsze są bezpieczne u koni.
“Autorzy ostatnich badań sugerują, że stosowanie czosnku jako dodatku paszowego powinno być uważnie monitorowane z powodu szkodliwych skutków przedawkowania”.
Saastamoinen i Särkijärvi współpracują z Instytutem Zasobów Naturalnych w Finlandii, a Hyyppä z Ypäjä Equine College.
Źródło: Garlic (Allium Sativum) Supplementation Improves Respiratory Health but Has Increased Risk of Lower Hematologic Values in Horses, Markku Saastamoinen, Susanna Särkijärvi and Seppo Hyyppä, Animals 2019, 9(1), 13; doi:10.3390/ani9010013