Koń do nauki

Dla osoby stawiającej pierwsze kroki w jeździectwie niezwykle ważny jest dobry instruktor. Jednak co najmniej równie ważny jest odpowiednio dobrany koń do nauki. Jaki powinien być koń dla początkujących? Jak go wybrać?

Za odpowiednie przygotowanie i dobranie koni odpowiedzialny jest instruktor. Nie powinno dochodzić do sytuacji, kiedy na „surowe” konie wsadzani są młodzi, początkujący jeźdźcy. Dotyczy to także koni znarowionych lub tak zwanych „zepsutych” – które nie odpowiadają w odpowiedni sposób na pomoce. Ważny jest również dobór konia do masy i wzrostu jeźdźca.

Dziecko – na kucu czy na koniu?

W Polsce wciąż często widać małe dzieci jeżdżące na dużych koniach. Niestety często wynika to z nacisków rodziców. Chyba każdy instruktor słyszał już: „ale dlaczego moje dziecko ma wsiadać na kuca? Jeździło już na dużym koniu!” Należy ze spokojem tłumaczyć, że nie jest to żadna ujma na honorze, a jedynie dbałość o prawidłowe nauczanie dziecka i jego bezpieczeństwo. Aby człowiek był wstanie nadążać za ruchem konia, jego miednica musi odpowiednio pracować. Krok konia w stępie powinien być zbliżony do kroku dosiadającego go jeźdźca. Krok konia może być trochę dłuższy, ale nie dwu lub trzykrotnie. Miednica małego dziecka nie jest w stanie odpowiednio podążać za ruchem dużego konia – to tylko jeden z powodów.

A co z masą jeźdźca? W wielu krajach przyjęte są normy. Uważa się, że najbezpieczniejszy przedział to między 10 a 15% masy ciała konia. Oczywiście trzeba do masy ciała jeźdźca doliczyć jeszcze ciężar siodła – te często niestety ważą sporo. Ostatecznie dopuszczalną granicą jest 20%. Przeciętnej wielkości koń waży około 550-600kg. Jeździec wraz z siodłem nie powinien ważyć więc więcej niż 55- 90kg. Trzeba pamiętać, że górną granicę obciążenia będzie w stanie znieść koń już przystosowany do pracy pod jeźdźcem, a nie świeżo zajeżdżony.

Koń powinien być dobrany do wzrostu i budowy jeźdźca /fot. Dominika Frej

Równowaga jeźdźca

Do tego dochodzi jeszcze problem równowagi jeźdźca. Koń bez problemu radzi sobie z noszeniem jeźdźca, który z nim dobrze współpracuje, nie wytrącając go stale z równowagi. Za to początkujący jeździec stanowi wyzwanie dla każdego konia – tym bardziej jego waga powinna być lepiej dobrana. Niestety należy to brać pod uwagę w przypadku osób otyłych.

W dodatku jeździectwo po prostu nie jest wskazane dla takich osób. Warto spokojnie wytłumaczyć, że nie jest to pożyteczne dla nich, a wierzchowca może przyprawić o kontuzję. Zaproponować jakąś formę spalenia zbędnych kalorii, pokierować do specjalisty, jeśli nie czujemy się kompetentni i zaprosić, kiedy już będzie to możliwe. Pamiętajmy też, że jazda konna to nie jedyna forma aktywności związana z końmi. Osobom pragnącym mimo wszystko kontaktu z koniem można zaproponować pielęgnację, pracę z ziemi czy wspólny spacer.

Rytm i regularność

Koń do nauki dla początkującego jeźdźca powinien poruszać się regularnym, równym krokiem, utrzymując przy tym rytm. Jest chętny do ruchu i prawidłowo odpowiada na pomoce. Przyjdzie jeszcze czas, kiedy dobrze będzie wsadzić jeźdźca na „trudniejsze” konie. Nie jest nim na pewno jedna z pierwszych spędzonych w siodle godzin.

Koń, który cały czas chodzi w rekreacji potrzebuje również ruchu pod dobrym jeźdźcem. Ważne jest, aby instruktor wsiadał co jakiś czas na konie, które ma pod opieką. Dzięki temu będzie mógł poczuć co dzieje się z koniem, jak reaguje. Koń natomiast odczuje na pewno większą przyjemność z jazdy, będzie mógł się rozluźnić i przypomnieć sobie, co oznacza współpraca z jeźdźcem.

Koń szkółkowy potrzebuje dużo uwagi i troski. Wbrew pozorom często znosi większe przeciążenia niż konie sportowe. Noszenie początkujących jeźdźców to naprawdę trudne zadanie. Szarpanie za pysk, obijanie wędzidłem zębów, krzywo siedzący jeździec nie umiejący utrzymać równowagi i utrudniający prawie każdy ruch, a do tego obijający pupą plecy – tak wygląda codzienność wielu szkółkowych koni. Tym bardziej potrzebują one relaksującego i umożliwiającego swobodę ruchów codziennego wyjścia na łąkę z innymi końmi. Dobrym urozmaiceniem pracy jest też wyjazd z doświadczonym jeźdźcem w teren.

Tekst: Agnieszka Płaczkowska EquiFit