Konie jakuckie to niezwykłe zwierzęta, które zamieszkują tereny obecnej Syberii i w tym klimacie są w stanie przebywać przez cały rok. Również w czasie syberyjskiej zimy, są w stanie przetrwać temperatury spadające nawet do – 70°C. 

Konie jakuckie – dzięki czemu potrafią przetrwać syberyjskie zimy?

Zostało już udowodnione przez naukowców, że konie te dostosowały się do trudnych warunków w bardzo krótkim czasie tj. ok. 800 lat. Dla nas może ta liczba jest dość wysoka, jednak dla ewolucji to ekspresowe tempo, najszybsze w historii ewolucji dużych ssaków. 

Naukowcy z Siberian Federal University przyjrzeli się diecie tych niskich puchatych koni, główne wyniki opublikowali na łamach Biomolecules. Pomogła ona też rozwikłać zagadkę nadzwyczajnych możliwości zwierząt przetrwania w skrajnych warunkach. Badacze z trzech syberyjskich  miast – Jakucka, Krasnojarska i Irkucka zbadali cechy diety roślinnej koni jakuckich. 

Do badania wykorzystali zwierzęta z prywatnych gospodarstw. Wykazali, że znaczącą rolę w diecie koni maja rośliny pastewne (Bromopsis inermis L.) i owies (Avena sativa L.) uprawiane w Środkowej Jakucji. Dzięki nim w wątrobie, mięśniach i tkance tłuszczowej znajdowała się optymalna równowaga miedzy wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3 i omega-6. 

Konie jakuckie w Republice Sakha  zostały wyhodowany pod silnym wpływem selekcji naturalnej. Wyróżnia je niski wzrost, gęsta budowa mięśniowa i długi włos z gęstym podszerstkiem. Te cechy są zgodne z warunkami, w których żyją zwierzęta, przeważnie przebywające na otwartym terenie, pasą się roślinnością skrytą pod grubą warstwą śniegu. 

Krótkie jakuckie lato pozwala na wzrost zbóż, osiągnięcie przez nie dojrzałości i produkcję nasion. W tym czasie żywią się nimi lokalne zwierzęta, w tym konie. Jesienią roślinny rozpoczynają ponowny okres wegetacji i pojawiają się też nowe pędy. Odbywa się to często przy niskich temperaturach dodatnich i małych ujemnych. 

Badacze z Institute for Biological Problems of Cryolithozone of Siberian Branch of the Russian Academy of Sciences (SB RAS) i Siberian Institute of Plant Physiology and Biochemistry SB RAS udowodnili, że dzięki takiemu hartowaniu, zboża gromadzą znaczną część użytecznych związków, w tym wielonienasycone kwasy tłuszczowe i w szczególności kwas alfa-linolenowy.

W roślinach dochodzi do syntezy  długołańcuchowych kwasów omega-3, pomagających zapewnić płynność błon komórkowych, co jest niezbędne, aby komórka utrzymała stan roboczy.

Dr Olesia Makhutova współautorka badania podkreśla, że skład tkanki tłuszczowej odzwierciedla skład kwasów tłuszczowych pożywanego pokarmu. Żywiąc się pokarmem bogatym w kwas alfa-linolenowy, konie gromadzą go w swoich tkankach. Ciekawostką jest fakt, że w wątrobie koni jakuckich znaleziono kwasy z rodziny omega-6, które są syntetyzowane w tkankach koni, ponieważ nie wykazano innych źródeł tych kwasów tłuszczowych. 

Konie od których zostały pobrane próbki do badań żyją na ternie Republiki Sakha uznawanym za najzimniejsze miejsce na półkuli północnej. To ekstremalne warunki skłoniły naukowców do rozważań i dojścia do wniosku, że to lokalne zboża i właściwości kwasów tłuszczowych sprawiły, że konie jakuckie są w stanie je wytrzymać. 

Naukowcy zakładają, że to nagromadzenia kwasu alfa-linolenowego pozwala koniom na odpowiednie zużycie zgromadzonego tłuszczu, nie bez powodu zwierzęta te wyglądają na bardzo dobrze odżywione. Bez odpowiednich zapasów i mechanizmów nie byłyby w stanie przetrwać tak skrajnych temperatur. 

Źródło: Scientists discover horse diet composition, Siberian Federal University, http://www.sfu-kras.ru/en/news/23160