Żaden człowiek nie jest idealnie symetryczny. Każdy z nas ma swoje mniejsze lub większe skrzywienia, wady postawy lub nieprawidłowe wzorce ruchowe, które powstały na przykład w wyniku kontuzji. Fakt, że jesteśmy prawo- lub leworęczni tylko pogłębia istniejące skrzywienia. Te kwestie dotyczyć mogą także naszych kopytnych towarzyszy, warto więc wiedzieć, czy asymetria konia to problem, nad którym musimy pracować.
Ważne wyprostowanie
Końskie ciała, tak jak nasze, są w pewnym stopniu skrzywione. Asymetria konia w codziennym życiu nie ma większego znaczenia, jednak kiedy zwierzę zaczyna pracę pod siodłem wszelkie skrzywienia są potęgowane przez pojawienie się jeźdźca. Jeżeli jeździec ma prawidłowy dosiad, nie poddaje się skrzywieniu konia oraz potrafi je skorygować, to wierzchowiec stosunkowo szybko stanie się giętki, elastyczny i pracujący w rozluźnieniu w obie strony. Jednak jeśli jeździec również ma problemy ze swoim ciałem, wtedy pogłębia on jeszcze bardziej skrzywienie konia. Oczywiście, zdarza się też, że jeździec jest skrzywiony inaczej niż koń, a wtedy to wierzchowiec po pewnym czasie najprawdopodobniej dostosuje się do jeźdźca.
Skoro więc wszyscy jesteśmy tacy niesymetryczni, to czy jest sens poprawiać ten stan rzeczy? Jak najbardziej! Po pierwsze – krzywe ciało nie może się bowiem stać elastyczne i silne. Po drugie – przy asymetryczności mięśnie i stawy są używane nierównomiernie, a przez to łatwo może dojść do kontuzji. Jeśli więc chcemy cieszyć się zdrowiem (zarówno swoi, jak i swojego konia) powinniśmy zwracać na ten fakt szczególną uwagę. Ponadto wyprostowany koń jest przyjemniejszy do jazdy, łatwiejszy do prowadzenia oraz wykonuje polecenia jeźdźca chętniej, ponieważ nie ma fizycznych ograniczeń.
Asymetria konia – jak rozpoznać?
Jak sprawdzić, czy asymetria konia to problem, który dotyczy twojego wierzchowca? Oto kilka przypadków, które mogą na to wskazywać:
- podczas jazdy masz wrażenie, że twój koń jest w jedną stronę sztywniejszy i trudniej się zgina
- masz wrażenie, że koński pysk nierówno przyjmuje działanie wędzidła;
- czujesz w rękach niesymetryczny kontakt (na jednej wodzy koń “wisi”, a na drugiej jest “pusty”);
- masz trudności w zakręcaniu w jedną ze stron;
- podczas skrętu w lewo/w prawo koń wpada do środka, a podczas skrętu w drugą stroną nie chce zmniejszyć koła lub wypada łopatkami;
- obydwie tylne nogi konia nie podchodzą tak samo głęboko pod kłodę, a zad “ucieka” na którąś ze stron.
Jeśli te problemy są ci bliskie, to znaczy, że musisz popracować nad wyprostowaniem konia. Bez tego jakość twojej jazdy nigdy się nie poprawi.
Jak zacząć?
Przede wszystkim jeździec sam musi rozwijać swoją siłę, równowagę i wyczucie, żeby wiedzieć, co dzieje się z końskim ciałem podczas jazdy oraz żeby móc skorygować zaistniałe błędy. Należy również zastanowić się, z jakim rodzajem skrzywienia u konia musimy sobie poradzić.
Na kursach Ride With Your Mind określa konie jako “prawy lub lewy banan”. Jeżeli na przykład jeździmy na “prawym bananie”, mamy do czynienia z koniem naturalnie zgiętym w prawo. Łopatki są nierównomiernie obciążone, mają tendencję do wypadania na zewnątrz podczas zakrętów w prawo, natomiast podczas skrętów w lewo wpadają do środka. Zad jest przesunięty na prawo, przez co lewa tylna noga jest mocniej obciążona. Mięśnie po prawej stronie konia są skurczone, natomiast po lewej rozciągnięte, przez co cały koń jest lekko zgięty w prawo. To jest przyczyną nierównego kontaktu na wędzidle, ponieważ taki “prawy banan” przez swoje naturalne ustawienie będzie mocniej “naciągał” lewą wodzę i unikał kontaktu na prawej. Skurczone mięśnie po prawej stronie ciała konia utrudniają zgięcie w lewo.
“Prawy banan” prowokuje też jeźdźca do “wpadania w dziurę” po prawej stronie, ponieważ mięśnie konia są asymetrycznie nabudowane. Co więcej, gdy popatrzymy od tyłu na mięśnie zadu, lewa strona będzie mocniej nabudowana niż prawa. Dzięki tej wiedzy wiadomo, że krzywego konia nie da się wyprostować, używając tylko wodzy, ale trzeba pracować nad całym jego ciałem. Nierówny kontakt jest tylko efektem skrzywienia, a nie przyczyną. W procesie prawidłowego treningu koń powinien wzmocnić się i wyrównać, a co za tym idzie powinna zostać osiągnięta również lepsza jakość kontaktu.
Zachęcam Was do zastanowienia się, jak jest w przypadku waszych koni. Dlaczego? Ponieważ gdy mamy już tę wiedzę teoretyczną, wiemy jak zacząć działać i nad czym pracować. Wówczas z pomocą przychodzą nam wszystkie ćwiczenia ujeżdżeniowe oraz figury na ujeżdżalni. A jak je wykorzystać, opiszę w następnej notce.
Tekst: Karolina Piechowska
