Czy wiesz, jak oddech wpływa na twoje ciało? To bardzo ważny element kształtujący naszą postawę. Trudno się więc dziwić, że oddech w jeździectwie jest jedną z najważniejszych spraw. Ale też jedną z często zaniedbywanych! Dowiedzcie się, dlaczego jest tak ważny i jak nad nim pracować!
Co musisz wiedzieć o oddechu?
W trakcie wdechu do płuc nabierasz powietrze. Dwutlenek węglu jest usuwany, zaś tlen dostaje się do krwi w procesie wymiany gazowej. Efektywne oddychanie to takie, które pozwoli wymienić jak najwięcej cząsteczek gazów. Do tego potrzebne jest odpowiednie usunięcie „zużytego” powietrza z płuc i wypełnienie ich „nowym” – świeżym powietrzem. Oczywiście ilość tlenu, jakiej potrzebuje Twój organizm jest zależna od wykonywanej pracy. Jednak zdecydowana większość osób oddycha niedostatecznie w spoczynku, co skutkuje przewlekłym niedotlenieniem organizmu. Możesz je rozpoznać np. po pojawiającym się znużeniu, bólach głowy, rozdrażnieniu, zaburzeniach koncentracji, spadku odporności, występujących chorobach układu oddechowego, poczuciu zesztywnienia mięśni, problemach ze snem.Prawidłowy oddech powinien zapewnić odpowiednią wymianę tlenu w płucach. Dlatego składa się on nie tylko z odpowiedniego wdechu, ale także poprzedzającego go wydechu. Wydech powinien trwać dłużej niż wdech. Musisz pamiętać również, że jama ustna została stworzona do jedzenia. Do oddychania służy nos. To w nim powietrze może się oczyścić, odpowiednio ogrzać oraz nawilżyć. Dlatego pamiętaj, że wdech powinieneś zawsze wykonywać nosem.
Wypróbuj nasze ćwiczenia oddechowe dla jeźdźca, żeby poprawić świadomość i jakość swojego oddechu!
Oddech w jeździectwie – dlaczego jest ważny?
Z pewnością wiesz, że twój nastrój – stres, zdenerwowanie, radość czy zadowolenie – wpływają na jakość twojego oddechu. To samo działa w drugą stronę: jeśli jesteś smutny, pochylasz się, garbisz i uniemożliwiasz sobie prawidłowy oddech. Coś ci przypomina ta postawa…? Tak, często przyjmujemy ją, kiedy zaczynamy denerwować się podczas jazdy. Odruchowo też usztywniamy mięśnie i często wstrzujemy oddech. Tymczasem prawidłowy oddech w jeździectwie jest ogromnie ważny i może wręcz pomóc w przyjęciu właściwej postawy na koniu! Jeśli wydarzy się coś, co cię przerasta, wystraszy, natychmiast odruchowo wstrzymujesz oddech. Twoje niedotlenione ciało traci wydolność, koncentrację szybkość reakcji, a co więcej mięśnie ulegają usztywnieniu. Wysyłasz w ten sposób bardzo czytelny sygnał do swojego wierzchowca, że dzieje się coś niepokojącego. Po pierwsze, bo wstrzymujesz oddech a to oznacza kłopoty, po drugie, bo się usztywniasz a to oznacza dyskomfort. Nic dziwnego, że koń również odpowiada zdenerwowaniem i brakiem rozluźnienia. Twój strach czy złe emocje odbierają ci całkowicie zdolność prawidłowej reakcji i potęgują złe zachowanie konia.
Nerwy i nieporozumienie – oddech pomoże w takich sytuacjach!/ zdj. bigstock.com
Tylko ty możesz wam pomóc, ucząc się panować nad swoimi odruchami. Postaraj się w takim momencie wziąć głęboki wdech – taki, który mocno wypchnie twój brzuch a przez to uniesie klatkę piersiową. Pozwól, aby ten oddech wyprostował twoje ciało i rozluźnił mięśnie. Szybko zauważysz, że to prawidłowe ułożenie ciała, pewny, stabilny dosiad, daje ci znacznie większe poczucie bezpieczeństwa na koniu. Pamiętaj o tym w każdej stresującej sytuacji – stresującej dla ciebie lub twojego partnera – konia. Wyprzedzaj te sytuacje robiąc najpierw głęboki wydech, a następnie spokojny głęboki wdech, skontroluj swoją postawę ciała. Wkrótce zobaczysz jak wiele frustracji konia pochodziło tak naprawdę od twoich napięć.
Weź głęboki wdech!
Wielu trenerów ma tego świadomość i wprowadza oddech do treningu, na przykład każąc swoim podopiecznym mówić albo śpiewać w trakcie treningu. Jest to bardzo mądre zadanie, ponieważ nie da się tego robić bez oddychania. Jeśli wiesz, że twój koń się czegoś zaraz przestraszy, a wiesz, że sam boisz się jego reakcji i przez to wstrzymujesz oddech i usztywniasz się, zacznij mówić, nim jeszcze pojawi się problem.
Sally Swift w swojej książce „Harmonia jeźdźca i konia” poleca doskonałe ćwiczenie pomocne przy skokach. Jeśli nie możesz rozluźnić się w trakcie skoku, skup się na regularnym oddechu w trakcie dojazdu. W momencie odbicia zrób mocny wydech. Po nim automatycznie nastąpi wdech, bo nie umiemy długo wytrzymać bez wdechu na pełnym wydechu. Ochroni cię to przed usztywnieniem mięśni spowodowanym zatrzymaniem oddechu.
Już dziś zacznij obserwować swój oddech w jeździectwie i w najróżniejszych życiowych sytuacjach. Zobacz, kiedy wstrzymujesz oddech, kiedy go spłycasz a kiedy staje się on głębszy. Postaraj się z nim pracować w takich momentach. Badaj swoje odczucia. Praca, którą włożysz w to na co dzień zaprocentuje podczas treningu. Szybciej wyłapiesz momenty, w których narasta w twoim ciele napięcie. A może jego powodem jest frustracja lub złość albo zadanie, które cię przerasta? Możesz zapanować nad reakcjami swojego ciała, a przez to wpłynąć na konia.
Tekst: Agnieszka Płaczkowska, ADM
